Giao tiếp là quy trình trao đổi thông tin giữa từng nhóm người hoặc từng cá nhân. Tùy theo văn hóa từng nước mà có cách giao tiếp khác nhau. Nhật Bản là quốc gia rất chú trọng đến hình thức giao tiếp. Để giúp bạn đọc hiểu rõ hơn về văn hóa của xứ sở “mặt trời mọc”, chúng tôi sẽ giới thiệu đôi nét về văn hóa giao tiếp của người Nhật ngay trong nội dung bài viết này.
1. Văn hóa giao tiếp của người Nhật trong cúi chào
Trong văn hóa của người Nhật, cúi chào thể hiện lòng tôn trọng của mình đối với mọi người. Theo quy định, nam là người trên đối với nữ, thầy là người trên (không phụ thuộc vào tuổi tác, hoàn cảnh), khách là người trên… Đối với bạn bè mà khoảng cách tuổi tác của học cách xa, hoặc họ đang ở nơi công cộng, trang nghiêm thì sẽ cúi chào.
Kiểu chào Saikeirei:
- Tư thế: Cúi người từ từ và thấp 45 độ.
- Chào trong trường hợp: Thể hiện lòng biết ơn và sự tôn trọng sâu sắc, sử dụng ở nơi các đền thờ, nhà thờ tôn giáo.
Kiểu Eshaku:
- Tư thế: Cúi người với góc 15 độ.
- Chào trong trường hợp: Giao tiếp hàng ngày đối với người cùng tuổi hay cùng trang lứa.
Kiểu Keirei:
- Tư thế: Cúi người một góc 30 độ.
- Chào trong trường hợp: Trang trọng và thường được sử dụng trong lần đầu gặp mặt.
2. Giao tiếp bằng mắt
Trong văn hóa giao tiếp của người Nhật, khi nói chuyện mà nhìn thẳng hoặc nhìn chằm chằm vào người đối diện thể hiện sự khiêu khích, thiếu lịch sự và không đúng mực. Thường thì người Nhật thường hạn chế nhìn trực diện vào người đối diện. Họ hay nhìn vào một vật trung gian như caravat, một cuốn sách, đồ nữ trang, lọ hoa, cúi xuống hay nhìn sang một bên nào đó.
3. Văn hóa giao tiếp của người Nhật trong gật đầu
Trong giao tiếp, khi người Nhật lắng nghe người khác nói, họ thường niềm nở nụ cười, gật đầu và những câu chữ lịch sự mà khó lòng tìm thấy trong các ngôn ngữ khác.
Điều này chứng tỏ họ đang khuyến khích bạn tiếp tục câu chuyện. Nhưng điều này lại khiến cho người phương Tây và người châu Âu hiểu lầm rằng họ đồng ý. Gật đầu là biểu hiện cho từ “đồng ý”, nhưng đối với người Bulgari thì có nghĩa là “không”. Riêng với người Nhật thì đơn thuần chỉ là thể hiện phép lịch sự.
4. Sự im lặng trong giao tiếp
Sự im lặng cũng là cách giao tiếp của người Nhật, vì họ luôn tin rằng ít nói tốt hơn so với việc nói quá nhiều. Đặc biệt, họ quan tâm đến hành động thay vì nói suông. Những ai tiếp xúc nhiều với người Nhật đều biết, người có vị trí cao nhất trong các buổi thương thảo thường là người kiệm lời nhất, họ chỉ đưa ra quyết định sau cùng. Im lặng cũng là cách tránh gây mất lòng người khác.
5. Văn hóa xin lỗi, cảm ơn
Ở Nhật, có nhiều từ mang ý nghĩa xin lỗi. Xin lỗi nghiêm trọng, xin lỗi lịch sự, xin lỗi hối lỗi, xin lỗi vì muốn khiêm nhường, xin lỗi nguyên câu, hay xin lỗi dạng lược bớt khi trong mối quan hệ thân mật… Điều dễ thấy, người Nhật thường xuyên sử dụng lời “cảm ơn”, “xin lỗi”. Đây cũng là điều bất ngờ mà ai khi đến Nhật nhận thấy.
6. Văn hóa giao tiếp của người Nhật trong trang phục
Trang phục được xem là yếu tố quan trọng trong giao tiếp của người Nhật. Tùy vào từng hoàn cảnh, đối tượng giao tiếp mà người Nhật có cách lựa chọn trang phục khác nhau. Nhưng, họ vẫn luôn đề cao tính lịch sự , kín đáo và trang phục phải trong trạng thái sạch sẽ, không bị nhàu.
- Trang phục nơi làm việc: những bộ áo quần hiện đại nhưng đảm bảo sự kín đáo.
- Trang phục tiệc xã giao: Nam giới Nhật thường chọn một bộ vest đen đi kèm với caravat có màu sắc tinh tế. Nữ thường mặc váy, quần tây đi kèm với áo sơ mi và mang giày cao gót.
7. Văn hóa tặng quà của người Nhật
Ở Nhật, tặng quà được xem là một nghệ thuật, thể hiện tính cảm, sự kính trọng và thái độ ngưỡng mộ. Nghi thức tặng quà, món quà, số đếm của chúng, cách trang trí… đều được người Nhật lưu ý hết sức khi tặng cho nhau.
8. Văn hóa giao tiếp của người Nhật trong vẫy tay
Trong giao tiếp, khi muốn gọi ai đó bằng cách vẫy tay thì bạn nên để tay thẳng, lòng bàn tay hướng xuống. Nếu bạn để ngón tay cong xuống sẽ bị đánh giá là người vô học. Sẽ thật là thô lỗ nếu bạn chỉ tay vào mặt người khác. Thay vào đó, bạn nên mở rộng bàn tay hướng lên trên giống như đang đỡ mặt phẳng để chỉ về phía người đó.
Trên đây là bài viết nét văn hóa giao tiếp của người Nhật mà chúng tôi muốn giới thiệu đến với bạn đọc. Không thể phủ nhận một điều rằng, văn hóa giao tiếp người Nhật có nhiều nghi lễ hơn so với người Việt. Nếu bạn có ước muốn làm tại công ty Nhật Bản thì có thể học cách giao tiếp của người Nhật ngay từ bây giờ nhé.
